Tuesday 30 March 2010

Σέλεαα!


Στις περιοχες κοντα στους πόλους παρατηρούμε το εκπληκτικό φαινομενο που ονομαζουμε Σέλας. Το βορειο και νοτιο σέλας ή Aurora Borealis και Aurora Australis προκαλειται απο την επαναφορα διεγερμένων ατομων αζώτου και οξυγόνου σε κατάσταση ηρεμίας με ταυτόχρονη εκπομπη φωτονίων. Τα άτομα αυτά διεγείρονται απο την προσκρουση ηλεκτρονίων και φωτονίων που εκτινασσονται από τον ήλιο κατα την διάρκεια μιας ηλιακης καταιγίδας.
Το οξυγόνο είναι υπεθυνο για το πράσινο χρώμα ενώ το άζωτο για το κόκκινο και μπλε χρώμα του σέλατος.






Η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται στη ιονόσφαιρα όπου προσκρούουν τα σωματίδια της ηλιακης καταιγιδας και επιταχυνόμενα και με ροη σε μορφη σπείρας που στενευει (δίνης), κινούνται προς το έδαφος, κατα μήκος των μαγνητικών γραμμών της γης.


Το φαινόμενο παρατηρείται κυριως σε περιοχες γυρω απο τους μαγνητικούς πόλους της γης, καθώς το σέλας σχηματίζεται σε κύκλους γυρω από αυτόν.


Στην Ανταρκτικη το φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί κυρίως σε μεγάλα υψόμετρα.


Επίσης το φαινομενο του σελατος εμφανιζεται σε πολλους πλανητες όπως ο Διας όπως φαινεται στη φωτο.

Ποιός; Ο πόλος.


Από τη φυσική που μάθαμε στο σχολείο γνωρίζουμε οτι στο Νότιο πόλο βρίσκεται ο Βόρειος μαγνητικός πόλος της γης και αντίστοιχα στον Βορειο πόλο βρίσκεται ο Νότιος μαγνητικός πόλος.. Επίσης μαθαμε οτι οι μαγνητικοι πολοι δεν συμπιπτουν με τους γεωγραφικούς πολους αλλά έχουν μια σχετικη απόκλιση που ποτε δεν μαθαμε πόση. Τέλος προειδοποιηθήκαμε επανειλημμένως οτι οι πυξίδες μας δείχνουν τον μαγνητικό και οχι το γεωγραφικό πόλο, γεγονός γνωστό από την αρχαιότητα. Τωρα βέβαια μάλλον το αλλάζουνε για να μην μπερδευόμαστε και οτι είναι στο νότο το λένε νότιο και ότι είναι στο βορρά το λένε βόρειο (βλ.εδώ)


Ψαχνωντας λοιπόν να εντοπίσω που βρίσκονται οι μαγνητικοί πόλοι έπεσα πάνω στον όρο γεωμαγνητικός πόλος που θεωρούσα οτι ειναι ο ίδιος με τον μαγνητικό, αλλα μπα.
Ο μαγνητικός πόλος είναι το σημείο όπου οι μαγνητικές γραμμές του γήινου μαγνητικού πεδίου είναι κάθετες στην επιφάνεια της. Η νοητη γραμμή των μαγνητικών πόλων δεν διέρχεται από το κέντρο της γης αλλα έχει απόκλιση 530km περίπου.
Οι γεωμαγνητικοί πολοι ορίζονται από το νοητό άξονα ενός μαγνητικού δίπολου το οποίο τοποθετείται νοητά στο κέντρο της γης με κλίση περίπου 11 μοίρες.
Η απόκλιση των μαγνητικών πόλων από τη θεωρητική θέση τους (γεωμαγνητικός πόλος) συμβαίνει επειδή το μαγνητικό πεδίο της γης δεν είναι τέλοιο δίπολο.
Το μαγνητικό αυτό δίπολο έχει μαγνητικές γραμμές όμοιες με τις μαγνητικες γραμμές μιας μαγνητισμένης ράβδου ή τις μαγνητικές γραμμές ενός πηνίου που διαρρέεται από ρεύμα.



Με συντεταγμένες από τη γνωστή εγκυκλοπαίδεια και από νεώτερες πηγές εντόπισα τον βόρειο μαγνητικό και γεωμαγνητικό όπως φαινεται στο σχήμα.

Ομοίως και για το Νότιο μαγνητικό πόλο στο Βόρειο πόλο.


Τέλος, να επισημάνω ότι οι μαγνητικοί πόλοι της γης δεν είναι σταθεροί αλλά κινούνται διαρκώς....

Monday 29 March 2010

Χρωματιστά παγόβουνα!



Πολλες φορες τα παγόβουνα εμφανίζουν χρωματιστες λωριδες, σχηματιζομενες απο στρωματα παγου που σχηματιστηκαν κατω απο διαφορες συνθηκες.
Οι μπλε λωριδες σχηματιζονται οταν λιωμενο νερο παγώνει αποτομα καθως ρεει σε ρωγμες και αυλακωσεις. Το νερο παγωνει αμεσως χωρις να σχηματιστουν φυσαλιδες αερα.


Οι πρασινες λωριδες σχηματιζονται οταν ενα παγοβουνο πεσει στο νερο και ενα λεπτο στρωμα θαλασσινου νερου πλουσιου σε αλγη παγωσει σε μια ρωγμη.
Οι καφε κιτρινες και μαυρες λωριδες σχηματιζονται απο παγωμενα ιζηματα οταν ενα παγοβουνο σερνεται στον πυθμενα της θαλασσας





Sunday 28 March 2010

Ανταρκτικη!


Την ονομασια Ανταρκτική χρησημοποιησε πρωτη φορα ο Μαρινος ο Τυριος (70-130 μ.Χ) προκειμενου να δηλωσει τη γη που βρισκεται απεναντι απο τον αρκτικο κυκλο. Προερχεται λοιπον απο το θηλυκο της λεξης ανταρκτικός που σημαινει "αυτον που βρισκεται απεναντι απο τον αρκτικό".

Η Ανταρκτικη ειναι η πεμπτη σε μεγεθος ηπειρος της Γης με επιφανεια σχεδον 1.3 φορες μεγαλυτερη απο αυτη της Ευρωπης.
Στη Ανταρκτικη βρισκεται το 90% των πάγων της Γης και το 70% του γλυκου νερου που υπαρχει στον πλανητη καθως το μεσο υψος των παγων σε ολη την επιφανεια της ειναι 1600m. Σε πολλες περιοχες το υψος των παγων ειναι μεγαλυτερο απο 3000m.
Σημερα ειναι μια παγωμενη ερημος με ελαχιστες βροχοπτωσεις και θερμοκρασιες το χειμωνα (Απριλιος - Σεπτεμβιος) που κυμαινονται απο -90 C εως -80 C ενω τo καλοκαιρακι (Οκτωβριος - Μαρτιος) η θερμοκρασια κυμαινεται απο 5 C εως 15 C κοντα στις ακτες, δηλαδη στην περιοχη του αρκτικου κυκλου (66 33' 43'') γιατι στο εσωτερικο εξακολουθει να ειναι αρκετα υπο το μηδεν απο περιοχη σε περιοχη.
Το λιωσιμο των παγων της Ανταρκτικης θα ανεβαζε τη σταθμη της θαλασσας κατα 60m.

Στο έδαφος της δεν εχει μονιμους κατοικους εκτος απο πιγκουινους,


και λογης επιστημονες απο πολλες γωνιες του κοσμου.

οι περισσοτεροι απο τους οποιους ετοιμαζονται να την κανουν σιγα σιγα σε βορειοτερα μερη καθως ερχεται η πολικη νυχτα οπου για 130 δικες μας μερες, αυτοι που θα μεινουν πισω θα εχουν νυχτα.